Home

Schrijven 2

Twaalf goede redenen om zoveel mogelijk geld van de overheid te bemachtigen.

Libertariërs zijn tegen het stelsel van overheidssubsidies en -uitkeringen, omdat dat alleen kan bestaan als er belasting voor geheven wordt. En belasting is diefstal. Als libertariërs zouden we veel liever leven in een maatschappij zonder belastingen, subsidies en uitkeringen. Maar helaas is dit niet zo en is het voor de meesten van ons een vraag of we ook zullen meeprofiteren van subsidies en uitkeringen, gegeven het feit dat we ook gedwongen zijn de lasten van de staat te dragen in de vorm van belastingen en andere beperkingen. Het maakt overigens vanuit de libertarische visie niet uit of je volgens de wet recht hebt op een uitkering of niet. In beide gevallen is de vraag namelijk dezelfde: of je gestolen geld mag aannemen of niet. Als het aannemen van uitkeringen niet fout is dan is het bijvoorbeeld niet verkeerd om een WAO-uitkering aan te nemen, of je nu echt arbeidsongeschikt bent of een simulant. En als het aannemen van uitkeringen fout is dan mag je geen WAO-uitkering aannemen, ook niet als je echt arbeidsongeschikt bent. In dit artikel behandel ik de vraag of het op libertarische basis moreel te verantwoorden en strategisch goed is om uitkeringen, subsidies en andere gelden aan te nemen van de staat. Ik geef twaalf argumenten waarom het antwoord volgens mij ja is.

1. Je helpt niet mee met belastingheffing

Libertariërs die een uitkering of subsidie aannemen, krijgen vaak het verwijt dat ze niet consequent zijn, omdat ze tegen belastingen zijn, terwijl ze wel van belastinggeld profiteren. Een kort weerwoord op dit verwijt is dat je weliswaar tegen belastingen bent, maar gegeven het feit dat ze helaas nu eenmaal toch geheven worden, vind je het niet verkeerd om het geld te gebruiken. Als je tegen belastingen bent zou het inconsequent zijn om mee te helpen met de belastingheffing, bijvoorbeeld door belastingambtenaar te zijn of een zwartwerker aan te geven. Maar het is niet in strijd met deze visie om belastinggeld aan te nemen, omdat je daarmee niet meewerkt aan het belastingheffen.

2. De belastingen worden er niet hoger door

Bij verdere navraag blijkt soms dat men je verwijt dat je mede verantwoordelijk bent voor belastingen, omdat als je bijvoorbeeld een uitkering aanvraagt er extra belasting voor geheven zou (moeten) worden om deze uitkering te betalen. De aanname is dus dat als op een gegeven moment meer mensen een uitkering aanvragen dit ertoe leidt dat de belastingen verhoogd worden. Ik denk echter dat het aanvragen van een uitkering er alleen toe leidt dat de overheid minder te besteden heeft aan andere doelen. Ik denk dat overheden toch al de neiging hebben om net zoveel belasting te heffen als politiek haalbaar is. De natuurlijke neiging van staten is om steeds meer belasting te heffen, hoewel het ook mogelijk is dat het tij gekeerd wordt.

Een bepaalde belastingverhoging kan politiek verkoopbaar zijn als het publiek overtuigd wordt dat dit een goede zaak is omdat de overheid er hele goede dingen mee gaat doen, of omdat beloofd wordt dat de nieuwe belasting alleen op de rijken drukt en de opbrengst ten goede van alle anderen komt. Maar als een politicus in te grote mate voor belastingverhogingen pleit, krijgt hij een groot deel zijn kiezers tegen zich, omdat ze vinden dat hun lasten dan groter worden dan zij redelijk vinden, of omdat ze door de huidige popularisering van vrije markt-ideeën weten dat hoge belastingen uiteindelijk slecht zijn voor de welvaart van iedereen, of uiteraard vanwege morele redenen. Ik voorspel dat het binnenkort zelfs zo zal zijn dat een politicus die zich niet voldoende inzet voor belastingverlaging niet herkozen wordt (in de Verenigde Staten gaat het al die kant op). Ik denk dus dat dit soort politieke overwegingen de hoogte van de belastingen bepalen, en niet het aantal mensen dat een uitkering aanvraagt. (Een politicus die zich niet voldoende inzet voor belastingverlaging, zal niet herkozen worden.)

Verder kan het ook zijn dat als steeds meer mensen een bepaalde uitkering of subsidie aanvragen dit ertoe leidt dat er bezuinigd gaat worden op deze subsidie of uitkering zelf in plaats van dat er minder geld aan andere doelen wordt besteed. Dat zie je ook in de praktijk. Men is er steeds meer van overtuigd dat de bestedingen voor allerlei uitkeringen uit de hand gelopen zijn, doordat steeds meer mensen er gebruik van zijn gaan maken sinds hun invoering. Mede daardoor komen er voorstellen om te bezuinigen op de hoogtes van de uitkeringen. Het is daarom waarschijnlijker dat het aanvragen van een uitkering er toe leidt dat alle andere uitkeringstrekkers evenredig minder krijgen dan dat de belastingen verhoogd worden. Een mooi voorbeeld van zoiets is de WIR (Wettelijke Investerings Regeling), een investeringssubsidie voor bedrijven. Toen die ingevoerd werd, maakten veel meer bedrijven hier gebruik van dan was verwacht. In plaats van dat hierdoor theoretisch de belastingen hoger zouden moeten worden, leidde dit er juist toe dat de hele regeling werd afgeschaft.

Als veel mensen 'misbruik' maken van uitkeringen en subsidies, kan het publiek gaan vinden dat het belastinggeld niet goed besteed wordt zodat het draagvlak voor belastingen afneemt, waardoor de politici de belastingen zullen moeten verlagen in plaats van verhogen.
Het is in ieder geval zo dat de belastingen niet hoger worden als je als ambtenaar salaris aanneemt van de overheid. Als jij het werk niet aanneemt, dan neemt een ander het immers wel aan. Het blijft natuurlijk wel zo dat je geen werk mag doen voor de overheid waarin je meehelpt met onderdrukking.
Daarnaast is er ook de economische praktijk waar de staat mee te maken heeft. Volgens de 'Laffer curve' is het zo dat er een punt is waarbij een verdere verhoging van de belastingtarieven leidt tot minder belastinginkomsten. Dit komt omdat bij een te hoog belastingtarief het minder interessant zal zijn voor mensen om nog hard te werken (en interessanter om van een uitkering te leven) en het meer winstgevend is om moeite te doen om belasting te ontwijken of te ontduiken.

Al met al wordt volgens mij de belastingdruk niet bepaald door het aantal mensen dat een uitkering aanvraagt, maar door wat politiek haalbaar is en wat praktisch mogelijk is gezien de Laffer Curve.

3. Je geeft niet het middel, maar hoogstens het motief voor nog meer belastingheffing

Maar stel nu dat ik ongelijk heb en het aanvragen van subsidies en uitkeringen leidt inderdaad tot meer belastingen, is dan het verwijt terecht dat je door het geld aan te nemen medeverantwoordelijk bent voor belastingen? Je bent in die zin indirect verantwoordelijk dat jouw actie een belastingverhoging tot gevolg heeft die er anders niet zou zijn. Maar of je hiervoor ook moreel verantwoordelijk bent is volgens mij twijfelachtig, zeker vanuit de libertarische visie. Immers: libertariërs hebben eigen verantwoordelijkheid hoog in het vaandel staan. Als iemand kapot gaat aan alcohol en drugs is dat zijn eigen verantwoordelijkheid en niet die van het winkelmeisje of de drugsdealer die hem die zaken verkocht heeft. Zo is ook de belastingheffer zelf verantwoordelijk voor het belastingheffen.

Aan de andere kant zullen toch veel libertariërs het met me eens zijn dat het een misdaad is om bijvoorbeeld een atoombom te geven aan een terroristische groep. Je hebt een zekere medeverantwoordelijkheid omdat je het helpt mogelijk maken dat de terroristen een stad op blazen. Stel nu dat een terrorist zegt: 'Als ik iemand op straat zie met een rode trui dan schiet ik een willekeurig persoon neer.' Is het dan een misdaad om met een rode trui de straat op te gaan? Je kunt je afvragen of het verstandig is, maar een misdaad is het, lijkt me, niet. Die terrorist heeft toch al de macht om iemand neer te schieten. Hij krijgt die macht niet doordat jij met een rode trui op straat loopt. Wel is voor die terrorist het feit dat jij een rode trui draagt een aanleiding om iemand neer te schieten. Je geeft hem als het ware een motief om agressie te plegen doordat je een rode trui draagt.

Met die atoombom ligt het anders. Hierbij zorg je dat de terroristen de macht krijgen om agressie te plegen, een macht die ze eerder niet hadden. Een regel die daarom redelijk is om aan te nemen is de volgende: Je mag iemand niet het middel geven om geweld te initiëren, maar wel het motief. Ik ben voor deze regel en de hierna te noemen consequenties met betrekking tot belastingen dank verschuldigd aan Rob van Glabbeek. Overigens moet je het eerste deel van deze regel niet te strikt toepassen. Je mag een verkoper niet veroordelen voor het feit dat hij een keukenmes heeft verkocht aan iemand die daar later een moord mee pleegt. En ik ben ook voor vrije handel van vuurwapens, onder andere omdat het recht op zelfverdediging zo'n belangrijk recht is; als je recht hebt op je eigendom moet je het ook mogen verdedigen. Ik vind echter niet dat een wapenhandelaar een pistool mag verkopen aan iemand waarvan hij weet dat het een gevaarlijke gek is. (Je mag iemand niet het middel geven om geweld te initiëren, maar wel het motief.) Wat betekent dit nu voor de vraag of je een uitkering of subsidie mag aanvragen als het zo zou zijn dat dit hogere belastingen tot het gevolg heeft? Welnu, blijkbaar geef je de politici met het aanvragen van een uitkering een motief om extra belasting te heffen om deze uitkering te kunnen betalen. Je geeft ze echter niet het middel om dat te doen. Als ze erin slagen inderdaad de belastingen te verhogen dan hadden ze daar blijkbaar toch al de middelen voor en hadden dat sowieso kunnen doen. Volgens de hiervoor genoemde regel is het aanvragen van subsidies en uitkeringen dus niet onlibertarisch.

Helaas hebben niet-libertariërs vaak de neiging om de verkeerde persoon verantwoordelijk te stellen op dit vlak. Men richt z'n woede op uitkeringstrekkers als men aangeslagen wordt met hoge belastingen, in plaats van op de mensen die verantwoordelijk zijn voor het heffen van belastingen: politici, belastingambtenaren, de FIOD, en eventueel alle mensen die gestemd hebben op een partij die voor hogere belastingen is dan andere partijen. Verderop zal ik ook beargumenteren dat, in tegenstelling tot heersende opvattingen, uitkeringstrekkers veelal slachtoffer van de overheid zijn, net als belastingbetalers, en geen profiteurs.

Nog een voorbeeld van hoe de verkeerde mensen verantwoordelijk worden gesteld is het asielzoekersbeleid. Veel mensen uiten hun afkeer van asielzoekers vanwege het feit dat ze profiteren van 'ons' belastinggeld. Belastinggeld dat gebruikt wordt voor de opvang van asielzoekers. Maar je kan het een asielzoeker toch niet kwalijk nemen dat de Nederlandse overheid belasting heft en daar interneringskampen voor bouwt waar asielzoekers verplicht in moeten wonen? Een asielzoeker zou beter af zijn als de overheid geen rooie cent aan hem zou besteden en hij zich vrij mocht vestigen en vrij mocht werken in Nederland. Een groot aantal Nederlanders is verantwoordelijk voor de belastingheffing en het is het systeem dat niet deugt, de asielzoekers zijn hier op geen enkele manier verantwoordelijk voor. (Je kan het een asielzoeker toch niet kwalijk nemen dat de Nederlandse overheid belasting heft?)

4. Het is een manier om je eigen geld terug te krijgen

Stel nu dat ik gelijk heb en het is niet zo dat als iemand een uitkering of subsidie aanvraagt, dat daarmee de belastingen verhoogd worden. Wat valt die persoon dan te verwijten? Als die persoon zelf meer aan belasting betaalt dan hij aan subsidies of uitkeringen krijgt, valt hem in ieder geval niets te verwijten. Hij ziet dan alleen maar kans om een deel van zijn eigen gestolen geld terug te krijgen.

De vraag rijst of dit argument ook opgaat als het betalen van belasting en het ontvangen van overheidsgelden in de tijd gescheiden zijn. Bijvoorbeeld doordat je eerst studeert op kosten van de staat en daarna belastingbetaler wordt. Of doordat je eerst belastingbetaler bent en daarna AOW ontvangt. Een probleem in dit geval is dat je het ontvangen geld niet meer als je eigen geld kan zien, omdat op het moment dat je het ontvangt het toch van andere belastingbetalers afkomstig is. Ik heb hier op dit moment geen antwoord op.

Ook als je zou weten dat met het aannemen van overheidsgeld de belastingen zullen worden verhoogd, dan valt je nog moeilijk wat te verwijten als je zelf al meer belasting betaalt dan je terugkrijgt in de vorm van uitkeringen of subsidies. Doordat je wat terugkrijgt wordt als het ware het bedrag dat van je gestolen wordt kleiner. En je kan moeilijk van iemand verwachten dat hij zich expres extra laat bestelen, omdat hij weet dat als hij dat niet doet, de overheid ter compensatie anderen meer zal gaan bestelen.

5. Weigering van overheidsgeld leidt er niet toe dat het naar een beter doel gaat. Bovendien kan dan het geld gebruikt worden voor onderdrukking

Als iemand meer aan subsidies en uitkeringen krijgt dan hij zelf aan belasting betaalt, dan zou hem verweten kunnen worden dat hij beschikt over het geld van een ander. Het geld dat hij meer krijgt dan hij zelf aan belasting betaalt is namelijk gestolen van een andere belastingbetaler en die belastingbetaler heeft recht op teruggave van zijn geld. Dat is op zich wel waar, maar de vraag is of dit een reden is om dan die uitkering of subsidie niet aan te nemen. Het is volgens mij alleen een reden als het weigeren van die subsidie er ook voor zorgt dat een andere belastingbetaler dan zijn geld terug krijgt. Als dat niet het geval is kan zo iemand niet worden verweten dat hij een ander zijn gestolen geld afpakt, omdat die ander toch al bestolen is en daar niet voor vergoed zal worden, of hij die subsidie nu aanneemt of niet.

Welnu, is het zo dat als Jan een subsidie weigert, dat dan een ander, die meer recht op vergoeding heeft dan hij, dat geld krijgt? Het is inderdaad zo dat als Jan de subsidie weigert, dat de overheid dan het geld zal uitgeven aan iets anders. Maar er is geen enkele reden om aan te nemen dat dit geld zal gaan naar iemand die meer belasting betaalt dan hij aan subsidies en uitkeringen krijgt, zodat we het kunnen interpreteren als dat iemand een deel van zijn gestolen geld terugkrijgt. Het geld kan net zo goed gegeven worden aan iemand die net als Jan, als hij het had aangenomen, dan meer subsidie krijgt dan hij aan belasting betaalt. En wat veel waarschijnlijker is, gegeven de bewezen aard van de staat, is dat het geld toch voor het grootste deel verspild zal worden, zodat niemand er dan veel aan heeft. En het is beter dat iemand het geld krijgt die het goed kan gebruiken, dan dat het weggegooid wordt.
Mogelijke vormen van verspilling zijn bijvoorbeeld subsidies aan onrendabele bedrijven en budgetten voor overheidsinstanties. En wat nog erger is: de staat kan het geld direct uitgeven aan onderdrukking, zoals meer belastingambtenaren of een groter budget voor de BVD, de FIOD, de marechaussee of het anti-drugsbeleid. Het feit dat er alleen een kans bestaat dat het geld gebruikt wordt voor vergoeding van een belastingbetaler, terwijl het geld net zo goed voor nog meer verspilling of destructie gebruik kan worden, is niet zo'n overtuigende reden om geen geld aan te nemen. (Verspilling: subsidies aan onrendabele bedrijven en budgetten voor overheidsinstanties.)

Als je ambtenaar bent is het vrijwel zeker zo dat het opgeven van je baan omdat je geen salaris uit overheidsgeld wilt aannemen er niet toe leidt dat iemand het geld krijgt die er meer recht op heeft. Er wordt dan gewoon een ander voor ingehuurd die er even veel of weinig recht op heeft als jij. Je kan nog wel tegenwerpen dat je toch een belastingbetaler kunt vergoeden door de subsidie aan te nemen en vervolgens het geld te geven aan een willekeurige belastingbetaler of een maatschappelijke organisatie die zich inzet voor belastingverlaging. Inderdaad zou dat misschien heel nobel zijn (zie 'Atlas Shrugged' van Ayn Rand), maar ik denk niet dat je ertoe verplicht bent. Je hebt op libertarische gronden namelijk geen actieve plichten, dus ben je niet verplicht om je tijd te besteden om uitkeringen aan te vragen alleen maar met het doel om het weer terug te geven aan belastingbetalers. Je kan claimen dat die plicht ontstaat op het moment dat je een uitkering aanneemt. Een tegenwerping hiertegen is dat het raar is dat niets doen rechtmatig is en een uitkering nemen en zelf houden niet rechtmatig zou zijn, terwijl belastingbetalers hier niet duidelijk slechter van worden. Het lijkt me wel duidelijk dat overheidsgeld aannemen en aan een goed doel geven in ieder geval beter is dan het overheidsgeld niet aan te nemen. (Overheidsgeld aannemen en aan een goed doel geven is beter dan het niet aan te nemen.)

6. Een uitkeringsfraudeur neemt zijn eigen geld terug, ook bij zwart werken

Iemand die uitkeringsfraude pleegt is iemand die een uitkering ontvangt door te liegen dat hij geen andere inkomsten heeft. Zo iemand werkt dan stiekem wit of zwart bij. Vanuit de socialistische filosofie is dit inderdaad bijzonder slecht. Uitkeringen horen namelijk te gaan naar de behoeftigen en iemand die werkt is niet behoeftig genoeg en moet belasting betalen om voor anderen te zorgen in plaats van geld te nemen.
Vanuit de libertarische visie is uitkeringsfraude echter gemakkelijker te verdedigen dan een uitkering aannemen zonder er stiekem bij te werken. Dit geldt zeker voor wit bijwerken.

Als je alleen een uitkering hebt zonder erbij te werken, dan kun je nog argumenten gebruiken die hiervoor behandeld zijn, zoals dat je daarmee de totale belastingen verhoogt, of dat je zorgt dat het overheidsgeld dat jij aanneemt niet gebruikt wordt om een belastingbetaler te vergoeden. Deze argumenten gaan bij uitkeringsfraude niet meer op (in ieder geval bij full-time bijwerken). Een uitkering op bijstandsniveau is in de orde van f1300,- per maand. Iemand die wit bij-werkt op minimumloonniveau krijgt netto in de orde van f1700,- per maand. Aangezien het belastingpercentage op dit niveau toch al minimaal 50% zal zijn, zou zijn loon, als er geen belastingen zouden zijn, een koopkracht vertegenwoordigen van minimaal f3400,- per maand. Hij betaalt dus ook minimaal f1700,- aan belastingen. Aangezien dit meer is dan zijn uitkering, vervallen de eerder genoemde argumenten. Hij slaagt er alleen maar in f1300,- van zijn eigen f1700,- aan betaalde belastingen terug te krijgen. Het enige verwijt dat zo iemand te maken valt is dat hij tegen de wet handelt. Op libertariërs maakt dit uiteraard geen indruk.

Maar hoe zit het nu met zwart bijwerken met een uitkering? Aangezien een zwartwerker geen belasting betaalt zou je zeggen dat het net genoemde argument niet opgaat. Het is toch zo dat een zwartwerker geen belasting betaalt? Ja en Nee. Niet direct, wel indirect.

Je ziet vaak dat iemand die zwart werkt ongeveer de helft krijgt of minder van de loonkosten die besteed zouden worden als hij wit zou werken. Een freelance adviseur die wit bijvoorbeeld f50,- per uur zou kosten zal zwart misschien f25,- per uur kosten. Waarom is dit zo? Dat komt door de concurrentie. Als werkzaamheden die gemakkelijk zwart kunnen gebeuren significant meer zouden opleveren dan werkzaamheden die alleen wit kunnen, dan zouden veel meer mensen worden aangetrokken tot zwart werken. Daardoor worden de zwartwerklonen naar beneden geconcurreerd en de netto witwerklonen omhoog, totdat beide ongeveer op hetzelfde niveau zijn. (Zwartwerklonen kunnen iets hoger worden dan netto witwerklonen om te compenseren voor het extra risico. En ze kunnen ook iets lager worden om te compenseren voor het feit dat je als zwartwerker met minder risico uitkeringsfraude kunt plegen dan als witwerker.)
Als er in een belastingvrije samenleving opeens 50% inkomstenbelasting wordt ingevoerd, zou je op het eerste gezicht zeggen dat alle mensen die wit blijven werken opeens belasting gaan betalen over hun inkomen, terwijl zwartwerkers geen belasting betalen. Maar als in plaats daarvan alleen een BTW van 100% zou worden ingevoerd, zou je zeggen dat alle consumenten belasting gaan betalen, evenredig met hun netto inkomsten, zowel wit- als zwartwerkers. Deze twee belastingsituaties zijn echter volstrekt gelijkwaardig, omdat in beide gevallen de overheid de helft van de productie claimt. In beide situaties ontstaat ook dezelfde prijs- en loonstructuur.

Het is steeds de ruil die belast wordt en niet specifiek één van de twee marktpartijen. De keuze van de marktpartij waar de overheid daadwerkelijk het geld gaat innen is slechts een boekhoudkundige keuze, en staat volkomen los van de vraag wie de last van de belasting draagt. Daarom kan je ook bijvoorbeeld niet stellen dat je geen belasting betaalt omdat alleen je werkgever belastingen afdraagt aan de staat. Zo kan je ook niet stellen dat een zwartwerker geen belasting betaalt omdat alleen de producent van de producten die hij koopt belastingen afdraagt aan de staat. Als een belastingvrije samenleving overgaat naar een samenleving met belastingen, gaan sommigen zwart werken en anderen wit werken. Zoals hiervoor uitgelegd verdienen beiden netto typisch ongeveer evenveel. Beide soorten mensen gaan er dus door de belastingen ongeveer evenveel op achteruit, met andere woorden beiden dragen in ongeveer gelijke mate de last van de belastingen. (Zwart- en witwerkers dragen beide ongeveer dezelfde belastinglast.)

Conclusie: Als je zwart werkt valt het beter moreel te verdedigen dat je een uitkering hebt dan als je helemaal niet werkt, in tegenstelling tot heersende opvattingen. Je kunt dan namelijk de uitkering verdedigen op basis van het feit dat je je indirect betaalde belastingen, je eigen geld dus, terugkrijgt. Anderen mogen bovendien blij zijn als je zwart werkt omdat je daarmee een deel van de door anderen betaalde belastingen overneemt (het voordeel voor anderen ontstaat doordat ze relatief goedkoop diensten kunnen kopen bij zwartwerkers).

7. Door van een uitkering te leven in plaats te werken wordt de totale geheven belasting kleiner

Als iemand overstapt van fulltime wit werken naar een uitkering kun je opmerken dat het libertarisch gezien mooi is dat hij de hoeveelheid diefstal in de samenleving heeft verminderd met het bedrag dat hij aan belasting betaalde toen hij wit werkte. Bovendien heeft de overheid dan minder geld om mensen te onderdrukken.

8. Ook al is dit niet zo, je maakt een keuze tussen twee kwaden

In analogie met het idee dat het aannemen van een uitkering de belastingen verhoogt kun je ook aannemen dat minder belasting betalen de belastingen voor anderen zal verhogen. Je kunt niet van de wind leven, dus het ligt voor de hand dat veel mensen zullen kiezen tussen een uitkering nemen of werken. Als je werkt moet je belastingen betalen, ook indirect als je zwart werkt zoals hiervoor beargumenteerd. Je kunt dan kiezen tussen werken, zodat jij bestolen wordt en anderen iets minder, en niet-werken, zodat anderen extra bestolen worden.

Dit is ongeveer analoog met de vraag wat je doet in de volgende situatie. Een dief geeft jou de keuze: (1) Jij wordt bestolen van €100 en Jan van €100. (2) Jij wordt niet bestolen en Jan wordt van €250 bestolen. Het lijkt me niet verkeerd om voor (2) te kiezen, omdat als je moet kiezen tussen twee kwaden het begrijpelijk is dat je een keuze maakt die voor jou het beste is. Je wordt hierdoor niet medeplichtig aan de diefstal.

Stel nu dat in situatie (2) €50 van Jan gebruikt wordt om aan jou te geven. Mag je dan nog steeds voor mogelijkheid (2) kiezen? Dat lijkt me wel. Het feit dat jij €50 erbij krijgt in plaats van de dief maakt de situatie voor Jan niet slechter, dus kan het kiezen voor (2) niet een slechtere keuze zijn geworden. Het is juist een betere keuze geworden, omdat het mooier is dat een niet-misdadiger €50 krijgt dan een misdadiger.

9. Het is een vorm van schadevergoeding

Je kunt heel goed een slachtoffer van de overheid zijn, ook al krijg je meer subsidie dan je aan belasting betaalt. Belasting is niet de enige schade die de overheid aanricht. Mensen ondervinden schade van allerlei wetten, zoals de dienstplicht, leerplicht, immigratiebeleid, drugswetten, overheidsmonopolies, woonregulering en reguleringen die hun het werken moeilijk maken, zoals vestigingsvergunningen, diploma-eisen, algemeen verbindend verklaring van CAO's, et cetera.

Maar ook potentiële belasting is schade, dat wil zeggen het feit dat er de dreiging van belastingen boven je hoofd hangt als je bepaalde activiteiten onderneemt.

 In de ogen van de werkenden mag een uitkeringstrekker dan een profiteur zijn omdat hij geld krijgt in plaats van bijdraagt, echter vrijwel alle uitkeringstrekkers zijn slachtoffer van de staat net als werkenden dat zijn.

 Ze zijn onder andere slachtoffer door de omstandigheid dat als ze zouden werken ze dan heel veel belasting zouden moeten betalen. Een dreiging belasting te moeten betalen is net zo goed erg als feitelijk belasting moeten betalen. Als iemand in een bepaald land weet dat hij neergeschoten wordt als hij naar de kerk gaat en het daarom niet doet, zeg je toch ook niet dat hij geen slachtoffer is omdat hij niet daadwerkelijk neergeschoten is? Zo ook mag je niet zeggen dat een uitkeringstrekker die vanwege de belastingen niet werkt geen slachtoffer is omdat hij niet daadwerkelijk belastingen betaalt. (Vrijwel alle uitkeringstrekkers zijn slachtoffer van de staat net als werkenden dat zijn.)
Het ligt voor de hand dat de meeste uitkeringstrekkers liever zouden werken zonder belasting te betalen, dan moeten leven van een miezerige uitkering. Zonder belastingen zouden ze namelijk behoorlijk wat kunnen verdienen, zelfs met parttime werken. Doordat die belastingen er zijn en ze daarom niet al te veel meer kunnen verkrijgen met werken dan met een uitkering, maken velen de afweging om dan maar niet te werken omdat wat het extra oplevert de moeite niet loont.

 Het is wel heel erg fout om hieruit de conclusie te trekken dat uitkeringstrekkers dus baat hebben bij het bestaan van de staat. Er zijn waarschijnlijk ook uitkeringstrekkers die helemaal geen baan kunnen vinden door de minimumlonen en andere regulering. Als je op het standpunt staat dat je alleen geld van de overheid mag aannemen zolang het minder is dan wat je aan belasting betaalt, dan zou je bijvoorbeeld nooit leraar mogen worden op een staatsschool.
 De belasting die je terugbetaalt aan de staat is dan immers altijd minder dan het bruto salaris dat je krijgt. Behalve de argumenten die eerder genoemd werden om een ambtenarensalaris aan te mogen nemen, is het zo dat een leraar op een staatsschool evengoed slachtoffer van de overheid is als een leraar op een privéschool. Zijn netto salaris is door de marktwerking namelijk op ongeveer hetzelfde, door belastingheffing lage, niveau, zodat hij net zo goed te lijden heeft van de belastingen als een privéschoolleraar, ook al is hij theoretisch een netto ontvanger van overheidsgelden.
Het is begrijpelijk dat mensen compensatie zoeken in de vorm van subsidies en uitkeringen voor de schade die ze ondervinden van de staat. Als de één veel belasting betaalt en de ander niet, maar die heeft andere schade,

Bijvoorbeeld het feit dat hij jaren in de gevangenis heeft gezeten wegens druggebruik of belastingontduiking of doordat hij van een uitkering leeft vanwege de belastingdreiging en andere beperkingen, waarom zou die eerste persoon dan wel een uitkering mogen hebben en de tweede niet? Misschien omdat de eerste persoon zijn eigen geld terugneemt en de tweede persoon geld dat van een ander afkomstig is. Stel dat een crimineel van Piet €1000 steelt en de auto van Jan beschadigt voor €1000. De €1000 wordt teruggevonden en de misdadiger is verdwenen. Mogen Jan en Piet dan allebei in gelijke mate hun schade vergoed krijgen zodat ze allebei f500 krijgen? Nee. Libertarisch gezien is, volgens mij, de f1000 nog steeds eigendom van Piet en hij krijgt dit in z'n geheel terug. Jan heeft gewoon pech dat zijn schade niet vergoed kan worden.

Zo zou je voor de staat ook kunnen stellen dat de belastingbetaler voorrang moet krijgen bij compensatie vergeleken met bijvoorbeeld een dienstplichtige. Maar, zoals hiervoor al aan de orde kwam, dit is niet een optie. Anders dan bij het voorbeeld van privécriminaliteit, hebben we bij de overheid niet de keuze om het geld van de overheid te gebruiken om de slachtoffers op een zo libertarisch mogelijke wijze te vergoeden. Met andere woorden, de keuze van de dienstplichtige die geen belasting heeft betaald om een uitkering niet aan te nemen, zorgt er niet voor dat het geld dat hij niet aanneemt gebruikt wordt om een belastingbetaler te compenseren. Daarom is het in dit geval redelijk dat iedereen compensatie bij de overheid zoekt voor zijn schade. Als je alleen maar de lasten en niet de lusten van de staat zou nemen, dan word je als het ware dubbel slachtoffer. (Het is in dit geval redelijk dat iedereen compensatie bij de overheid zoekt voor zijn schade.)

En zelfs al zou al je financiële schade al vergoed zijn met al het geld dat je van de overheid gekregen hebt, wat buitengewoon onwaarschijnlijk is (in een echte vrije markt zou bijna iedereen een stuk rijker zijn), dan nog hoeft dat niet te betekenen dat je schadeloos bent gesteld. Een anarchist zou bijvoorbeeld kunnen claimen dat geen enkel bedrag hoog genoeg is om zijn psychische schade te compenseren die ontstaan is door de onderdrukking van de staat.
10. Nobel proberen te zijn door geen overheidsgeld aan te nemen helpt vooral mensen die het niet verdienen, als het al anderen helpt
Stel dat het aannemen van overheidsgelden wel zou leiden tot extra belastingheffing over anderen. Er is dan de verzachtende omstandigheid dat een groot deel van de mensen die meer bestolen gaan worden als gevolg van jouw subsidieaanvraag, zelf gestemd hebben op partijen die het systeem in stand houden of zelf actief meewerken aan het systeem. Het lijkt me dat je best mag zorgen dat mensen die zelf meewerken aan het feit dat je bestolen wordt, zelf ook bestolen worden.

Dan zijn er nog mensen die weliswaar niet hebben meegeholpen met het systeem, maar wel voor het systeem zijn, of althans, voorstander van een systeem waarin belasting geheven wordt. Het is dan nog steeds niet mooi als door jouw actie die mensen zelf extra bestolen worden, omdat ze door deze mening te hebben nog geen diefstal verdiend hebben en bovendien zijn ze misschien wel voor belastingheffing, maar niet voor belastingheffing in zo'n hoge mate. Maar toch heb je de neiging om je tegenover die mensen minder schuldig te voelen dan tegenover mensen die helemaal tegen belastingen zijn. En die laatste groep bestaat ook, maar die is niet zo groot. Dit betekent dan dat jouw actie misschien nog niet zo mooi is, maar in ieder geval niet zo erg als wanneer alle mensen die door jouw actie extra belast worden tegen belastingen zouden zijn.

11. Je ondermijnt de verzorgingsstaat

In verband met de vraag of je wel of niet subsidies en uitkeringen moet aannemen van de overheid is het nuttig om te onderzoeken welk van die twee strategieën het libertarische doel dient van het ondermijnen van de verzorgingsstaat. Er zijn twee visies denkbaar: (1) Het aannemen van bijvoorbeeld een uitkering helpt mee om de verzorgingsstaat onbetaalbaar te maken, waardoor die ondermijnd wordt. (2) Het niet aannemen van bijvoorbeeld een uitkering ondermijnt de verzorgingsstaat, omdat je daardoor de omvang van de verzorgde groep met één vermindert en je zorgt ervoor dat de belastingen lager worden.

Dit laatste punt heb ik hiervoor al proberen te weerleggen. Het feit dat je de omvang van de verzorgde groep met één vermindert is wel waar, maar daarmee ondermijn je nog niet de verzorgingsstaat als zodanig. De uitgebreidheid van het systeem en de hoogtes van de uitkeringen blijven namelijk nog steeds hetzelfde. Sterker nog, je helpt mee het systeem betaalbaar te houden, zodat het systeem op zich langer in stand kan blijven. Als het aantal mensen dat gebruik maakt van de verzorgingsstaat niet zo schrikbarend was toegenomen sinds het begin ervan, dan was nu niet de mening populair geworden dat de voorzieningen moeten worden afgebouwd. Juist omdat heel veel mensen er gebruik van maken gaat het nu de kant op dat uitkeringen worden gekort en dus wordt de verzorgingsstaat verkleind.
Ik denk dus dat de verzorgingsstaat ondermijnd wordt als meer mensen uitkeringen aanvragen en juist in stand gehouden wordt als weinig mensen dit doen.

Bovendien, als libertariërs het niet aannemen van uitkeringen als strategie gebruiken om de verzorgingsstaat te ondermijnen, dan blijft er juist meer geld over voor de uitkeringen van mensen die wel voorstander zijn van de verzorgingsstaat. Hierdoor blijven de voorstanders van de verzorgingsstaat er juist langer positief over, zodat het omgekeerde bereikt wordt.

 Is het niet inconsequent om wel een individuele uitkering aan te nemen maar er toch voorstander van te zijn dat alle uitkeringen worden afgeschaft? Nee. Het niet aannemen van een individuele uitkering zorgt er alleen voor dat er meer geld overblijft voor de uitkeringen van anderen en voor verspilling en onderdrukking, en het leidt waarschijnlijk niet tot belastingverlagingen. Als echter voor iedereen de uitkeringen worden verlaagd of afgeschaft leidt dit op den duur waarschijnlijk wel tot belastingverlaging, omdat het publiek het verwacht dat er bij een verkleining van de overheidszorg een belastingverlaging tegenover staat. Velen accepteren namelijk alleen maar de hoge belastingen vanwege het feit dat er zo'n uitgebreid stelsel van voorzieningen tegenover staat. Als alle voorzieningen wegvallen vervalt deze acceptatie. (Velen accepteren alleen maar de hoge belastingen omdat er zo'n uitgebreid stelsel van voorzieningen tegenover staat.)

Zoals eerder aangestipt ondermijn je niet alleen de verzorgingsstaat door uitkeringen en subsidies aan te nemen, maar ook de staat als zodanig, omdat het geld dat je aanneemt niet meer gebruikt kan worden voor onderdrukking. Daarom is er ook iets voor te zeggen dat het niet moreel is om belasting te betalen aan de staat als je dat makkelijk zonder risico kunt vermijden (een situatie die in de praktijk weinig voorkomt). Geld geven aan de maffia is immers ook niet moreel.

12. Je wordt er zelf beter van

Tenslotte, een goed argument om subsidies en uitkeringen aan te nemen is dat je er zelf beter van wordt.
Samenvattend, het is volgens mij moreel te verantwoorden, en strategisch goed, om uitkeringen en subsidies van de overheid aan te nemen wegens de volgende redenen:

(1) Je helpt niet mee met belastingheffing.
(2) De belastingen worden er niet hoger door.
(3) Je geeft niet het middel, maar hoogstens het motief voor nog meer belastingheffing.
(4) Het is een manier om je eigen geld terug te krijgen.
(5) Weigering van overheidsgeld leidt er niet toe dat het naar een beter doel gaat. Bovendien kan dan het geld gebruikt worden voor onderdrukking.
(6) Een uitkeringsfraudeur neemt zijn eigen geld terug, ook bij zwart werken.
(7) Door van een uitkering te leven in plaats van te werken wordt de totale geheven belasting kleiner.
(8) Ook al is dit niet zo, je maakt een keuze tussen twee kwaden.
(9) Het is een vorm van schadevergoeding.
(10) Nobel proberen te zijn door geen overheidsgeld aan te nemen helpt vooral mensen die het niet verdienen, als het al anderen helpt.
(11) Je ondermijnt de verzorgingsstaat.
(12) Je wordt er zelf beter van.